Szlakiem lublinieckich zabytków (cz.27)

Lubliniecki Zamek

Ulica Grunwaldzka kojarzy się mieszkańcom Lublińca przede wszystkim z Zamkiem usytuowanym pod numerem 48, a znajdującym się w bezpośrednim sąsiedztwie szpitala psychiatrycznego. Dawniej oddzielony był od miasta wałem ziemnym z trzema bramami, a obecna Grunwaldzka stanowiła groblę stawu zwanego „zamkowym”. Budowla nie posiada cech obronnych, a jej forma powstała w czasach nowożytnych. Zbudowana została w XIII wieku przez jednego z książąt Władysława Opolczyka lub jego syna Bolesława, który założył miasto.

Zamek początkowo należał do książąt górnośląskich, później do prywatnych właścicieli, władz pruskich i w końcu polskich. W 1892 roku wykupiony został i częściowo przebudowany przez władze pruskie celem zorganizowania w nim szpitala psychiatrycznego. Budynek ma charakter pałacu klasycystycznego z elementami stylu neorenesansowego, a bazę stanowiły fundamenty piastowskiego zamku. Całość jest w połowie podpiwniczona, jednopiętrowa, z użytkowym poddaszem, mocno obwiedziona gzymsem koronującym. Nakryta została mansardowym dachem z dużą ilością lukarn i okien w kształcie wolego oka. Fasada jest dziewięcioosiowa z umieszczonym pośrodku głównym wejściem.

Zamek uformowany został na planie prostokąta i wzbogacony licznymi ryzalitami. Tylny ryzalit jest prostopadłościenny, a ryzality przy ścianach szczytowych ( w stylu neobarokowym) zamknięte są trójbocznie i zwieńczone wolutowymi szczytami bogato zdobionymi motywami roślinnymi. W szczytach ryzalitów – godło prowincji śląskiej, czyli wyobrażenia ukoronowanego orła.