Południowe zakątki Lublińca (cz.8)

Południowe zakątki Lublińca (cz.8)

Na przestrzeni 100 lat istnienia Zakład Psychiatryczny stał się bez mała odrębną dzielnicą Lublińca, który na swój temat doczekał się kilku monografii. Przy Szpitalu utworzono I Katedrę i Klinikę Psychiatrii Śląskiej Akademii Medycznej, a także utworzono w 1961 roku Zasadniczą Szkołę Medyczną, którą w 1965 roku przekształcono na Liceum Asystentek Pielęgniarstwa. Obecnie istnieje Medyczne Studium Zawodowe (policealne) oraz Liceum Medyczne stanowiące Zespół Szkół Medycznych. Budynek zamku wykorzystywany od 1893 roku przez Szpital doczekał się remontu, a obecnie znajduje się w nim hotel i restauracja. Budynek leczniczy braci Seltenów był już wiele wiele razy rozbudowywany i przebudowywany. Obecnie mieści oddział chirurgiczny, internistyczny i ginekologiczno – położniczy.

Za kompleksem Szpitala Psychiatrycznego zbudowano w roku 1965 budynek oddziału zakaźnego szpitala rejonowego. Wolny teren między lecznicą a leśniczówką miejską stojącą przy skrzyżowaniu ulicy doktora Emila Cyrana z ulicą Grunwaldzką zabudowano w minionych latach kilkoma willami oraz blokami mieszkalnymi, głównie z myślą o pracownikach medycznych.

Teren „Strzelnicy” uszczuplony o zabudowę domów po południowej stronie ulicy Żwirki i Wigury oraz bloki zbudowane ostatnio przez Międzyzakładową Spółdzielnię Mieszkaniową zamykała dawniej od strony zachodniej piaszczysta dróżka. Wiodła ona przez las do miejsca pochówku wyznawców religii mojżeszowej zwanego potocznie cmentarzem żydowskim. Teren ten uzyskała od miasta gmina żydowska w roku 1845. Miał on powierzchnię 15×12 prętów. Jeden pręt wynosił 3,5 m i kosztował 20 talarów. Dwadzieścia lat później gmina dokupiła dalszy teren o powierzchni 118 prętów kwadratowych za 38 talarów i 20 srebrnych groszy. Zbudowano tam również parterowy obiekt zawierający pomieszczenie do rytualnego obmywania zwłok oraz mieszkanie dla grabarza. Na ten właśnie cmentarz przychodziła Edyta Stein ze swą matką i krewnymi. W swojej autobiografii „Lata dziecięce i młodzieńcze” pisze między innymi: „ (…) Szliśmy też na przechadzkę do lasu i na pięknie położony na jego skraju cmentarz, gdzie spoczywali nasi dziadkowie i w małych grobach dziecięcych rodzeństwo zmarłe na długo przed naszym urodzeniem.” Dziadkowie to Salomon Courant (1815 – 1898) i Adelajda z domu Burchard (1824 – 1883), a rodzeństwo to Ernest Stein zmarły w w 1882 roku w wieku dwóch lat i Ryszard zmarły w 1887 roku w wieku siedmiu dni. W roku 1983 teren zdewastowanego cmentarza wraz z zabudową Skarb Państwa przekazał Lidze Obrony Kraju, która stworzyła tam ośrodek nauki jazdy samochodem. Po drugiej stronie wspomnianej dróżki istniała piaskownica, z której czerpano piasek do celów budowlanych. Z biegiem czasu drogę tę nazwano ulicą Piaskową ( przez Niemców nazywaną Sandstrasse). Przy tej drodze w bezpośrednim sąsiedztwie cmentarza żydowskiego zlokalizowano w roku 1893 – po utworzeniu Szpitala Psychiatrycznego – cmentarz na grzebanie zwłok pacjentów tego szpitala. Miał on powierzchnię 0,58 ha i był użytkowany do roku 1929.