Historia w cmentarzach zaklęta (cz.1)

Wschodni wylot placu Kościuszki wyznacza trasę ku miejscowości Sadów. Nabrała ona znaczenia po roku 1922, po podziale Górnego Śląska, bowiem tędy prowadziła trasa do stolicy województwa – Katowic. Nazwano ją ulicą Powstańców z uwagi na szacunek względem powstań śląskich. W latach 30. XX wieku wybrukowano jej odcinek od lublinieckiego cmentarza do Miotka – granicy powiatu, a po II wojnie światowej została pokryta asfaltem. Fragment prowadzący do założonego w 1820 roku, a powiększonego o 0,79 hektara w 1896 roku cmentarza gminy katolickiej, wysypano żwirem w 1907 roku. Wtedy też ułożono chodnik dla pieszych z tzw. kocich łbów, o szerokości 1,5 metra. W roku 1921 odcinek aż do cmentarza wybrukowano. Na cmentarzu znajdują się groby osób zasłużonych dla Ślaska i Lublińca. Są to między innymi:

– ks. Gustaw Majewski (1867 – 1910), proboszcz parafii św. Mikołaja w latach 1904 – 1910; to w odprawianych właśnie przez niego mszach uczestniczyła Edyta Stein, gdy przebywała w Lublińcu na wakacjach u rodziny swej matki;

– ks. Józef Dwucet (1879 – 1948), proboszcz parafii św. Mikołaja w latach 1922 – 1948, organizator i kierownik ruchu stowarzyszeń katolickich, nie tylko w Lublińcu, inicjator zakupu w 1925 roku dzwonów, w miejsce zarekwirowanych przez Niemców podczas I wojny światowej oraz inicjator gruntownego remontu, wraz z odmalowaniem, kościoła parafialnego w roku 1931; za polskie przekonania zmuszony był opuścić parafię podczas wojny;

– ks. Paweł Miś ( 1916 – 1980), proboszcz parafii św. Krzyża w latach 1961 – 1918, między innymi budowniczy kościoła w Jawornicy; zginął tragicznie w trakcie budowy, spadając z rusztowania; ulicy, przy której znajduje się kościół, nadano nazwę ks. Pawła Misia

– Jakub Bazarnik (1848 – 1943), zasłużony długoletni kierownik szkoły powszechnej w Lublińcu (od 1921 do 1939), inicjator budowy „nowej szkoły” (obecnej Szkoły Podstawowej nr 1) oddanej do użytku 1 września 1935 roku, lubiany przez Grono Pedagogiczne i społeczność uczniowską. Więziony przez gestapo w latach 1939 – 1940; według uzyskanej ( ale niesprawdzonej) informacji, jego szczątki ekshumowano i złożono w Anglii, gdzie przebywali jego syn i córka;

– Jan Nikodem Jaroń (1881 – 1922), poeta – powstaniec, członek tajnej polskiej organizacji akademickiej w czasie studiów we Wrocławiu, współpracujący z polskimi gazetami wydawanymi pod zaborem austriackim i pruskim, pracownik Polskiego Komitetu Plebiscytowego, cywilny szef III Powstania Śląskiego na odcinku Olesna Śląskiego

– Małgorzata Peterek (1892 – 1960) – długoletnia nauczycielka języka angielskiego i języka niemieckiego w miejscowym gimnazjum, wychowawczyni wielu pokoleń młodzieży, wyróżniająca się w udzielaniu mądrych rad i cennych wskazówek młodszej kadrze pedagogicznej.

Nazwę ulicy Powstańców po wybudowaniu w latach 1974 – 1975 wiaduktu zmieniono na ulicę Plebiscytową, ponieważ w budynku Oddziału Banku Śląskiego w latach 1921 – 1922 mieścił się komisariat plebiscytowy.