Wszystkie drogi prowadzą do „Lubex” – czwarta część spaceru po Lublińcu

Wędrując z „Lubex” ulicą Mickiewicza, skręcamy w prawo w trzecią przecznicę i znajdujemy się na ulicy Księdza Konstantego Damrota (ta nazwa obowiązuje od 1991 roku). Damrot urodził się 13 września 1841 roku w domku pod numerem 19. Ten wybitny krzewiciel polskości tworzył pod pseudonimem Czesław Lubiński, co wiąże go z nazwą naszego miasta. Ponieważ rodzinny domek spłonął 8 listopada 1847 roku, jego ojciec (także Konstanty), rolnik, kościelny i radny miejski w 1849 roku, wybudował murowany dom stojący do dziś. Z okazji przypadającej w 1931 roku 90 rocznicy urodzin poety miejska społeczność umieściła na ścianie domu tablicę pamiątkową z napisem: „ W hołdzie zasłużonemu poecie śląskiemu Konstantemu Augustowi Damrotowi (Czesławowi Lubińskiemu) urodzonemu 13 IX 1841 roku i wychowanemu w tym domku (umarł 5 marca 1895 roku w Pilchowicach). Obywatele miasta Lublińca.” W latach II wojny światowej zabezpieczyli ją przed zniszczeniem rodzice byłej właścicielki – Klara i Antoni Ptakowie. Po wojnie, już odnowiona, powróciła na pierwotne miejsce.
Nieopodal, w domu pod numerem 11, mieszkał Konrad Mańka patronujący lublinieckiemu rynkowi od marca 1945 roku. Na frontonie budynku widnieje tablica pamiątkowa przywołująca fakty z życia tego lublinieckiego harcerza, członka podziemnej organizacji ruchu oporu: „ W tym domu w latach 1939 – 1942 mieszkał i działał syn Ziemi Śląskiej , harcerz Konrad Mańka. Oddał życie za Polskę. Zamordowany przez hitlerowskich oprawców w dniu 14.07. 1942 roku”. Po aresztowaniu przez gestapo, został on skazany dnia 23 czerwca 1942 roku przez Katowicki Sąd Krajowy na karę śmierci przez ścięcie. Wyrok wykonano.
Skręcając z ulicy Damrota w lewo, docieramy do placu Kopernika. Dawne jego nazwy to „kaczy”, „solny” lub „nowy rynek”. Miały one związek z odbywającymi się tu targami solą warzoną w nieodległej Solarni czy XIX – wiecznymi targami zbożowymi. Do lat 50. znajdowała się na nim publiczna studnia z pompą, zaś podłoże stanowiły niewielkie kamienie. Następnie teren podwyższono, utworzono skwerek i postawiono atrapę rakiety. W okresie Bożego Narodzenia plac zdobiły dorodne choinki przybrane elektrycznym oświetleniem. Dnia 24 października 2005 roku odsłonięto tu pomnik Edyty Stein – patronki Lublińca. Od północnej strony placu w roku 1867 wybudowany został dom posiadający na piętrze siedem okien. Znajdowała się w nim początkowo księgarnia, przed II wojną siedziba Banku Ludowego, po wojnie – sklep spożywczy, a obecnie obuwniczy.
Z południowo – wschodniego narożnika placu wiedzie ulica Sobieskiego (dawna Sądowa, ponieważ w 1892 roku wybudowano tam gmach Sądu wraz z towarzyszącym więzieniem). Na placu przed Sądem rosną przepiękne drzewa, których wiek szacuje się na kilkaset lat. W pobliżu chodnika dostrzeżemy okaz buku, liczącego prawdopodobnie trzysta lat i uchodzącego za pomnik przyrody. Po przeciwnej stronie, w piętrowym budynku, w początkach XX wieku mieściła się początkowo prywatna szkoła średnia dla dziewcząt, później Miejskie Gimnazjum Koedukacyjne, a następnie Gimnazjum Męskie im. Adama Mickiewicza.
………………………………………………………………………………………….
Opracowano na podstawie: Jan Fikus, senior, Spacerem przez Lubliniec, Lubliniec, 1997